Tütünün – Sigaranın İcadı Ve Tarihi

🎟️Sihirli Yelpaze Sunar🎭

Sigaranın – tütünün tarihi hakkında bilgiler verdiğimiz bu yazıda, tütün hangi yılda icat edilmiştir? Sigara ne zaman bulunmuştur? gibi sorularınıza cevap veriyoruz.

Ayrıca bkz. Sigaranın Zararları

Mısır’ın ünlü mumyası, İÖ 1300’den kalma II. Ramses 1979 yılında, Paris’te ki bilim adamları tarafından incelendiğinde, birçok bitkiyle doldurulmuş bağırsaklarında, kıyılmış tütün yaprakları da bulunmuştur Eski Mısır’da tütün kullanılmadığı bilinse de, bu buluş tütün bitkisinin var olduğunu kanıtlıyordu. Lakin tütünü ilk kullananlar Kızılderili’lerdi ve beyazların ilk defa Amerika’da karşılaştıkları koka gibi, törensellik atfettikleri bu bitkinin esiri olmuş değillerdi.

1492 senesi Kasım ayında Küba’ya yaklaşan Kristof Kolomb’un gemisinde, Rodrigo Yerez isimli bir İspanyol Yahudi’si de vardı. İspanya’da Yahudilerin sürgün edildiği bu zamanda Rodrigo, gemiye İbranice, Arapça ve Keldanice bildiği için alınmıştı. Çünkü ada halkından bu eski dillerden hiç değilse birisini bilen birisinin çıkacağı umut ediliyordu. Yerez yurduna döndüğünde ağzından burnundan duman çıkıyordu. İlk tütün tiryakisi beyaz adam, içine şeytan girdiği suçlamasıyla hapsedildi ve tütün maddesi olduğu öğrenilene dek hapiste kaldı.

Tütün bilimsel adını, “Nicotiana tabacum”un tabacum kısmını Orta Amerika Tabago adası veya Yukatan’ın tütün bölgeleri Tabaco ve Tabasco’dan almıştır. Nicotiana ise Fransa’nın Portekiz elçisi Jean Nicot’nun (1530-1600) adından gelir; tütünü 1560’li yıllarda ilk Fransa’ya götüren odur.

Tütün önce süs bitkisi olarak bahçelere ekilmiş, daha sonra da öksürük, astım, baş ağrısı, kusma, adet ağrılarına iyi geldiği iddia edilmiştir. Doktorlar da bir dönem tütün yetiştiriyorlardı, hatta Vatikan’ın bahçesine de dikilmişti.

1586 yılında Virginia kolonisinde, bir buçuk sene süresince yaşam mücadelesi veren göçmenler pes edip İngiltere’ye döndüler. “Kötü halde kokan buhardan başka bir şey olmayan tütün dumanını eğlence ve sağlıklarını sürdürebilmek için büyük bir istekle çeken ve ağız ve burunlarından tekrar dışarı üfleyen” göçmenler, tütünü diğer insanlara süratle yaydılar. Lakin tütün normalden daha pahalı idi. Pipo ile içiliyor ve tabagieen denilen bir çeşit birahanede pipolar elden ele geziyordu. Ceviz kabuğunu oyup kamış takanlar da olurdu, gümüşten pipo yaptıranlar da. Zengin gençler için pipo içmek, dans etmek, ata binmek, kâğıt oynamak gibi bilinmesi gereken meziyetlerden biri olmuştu. Tütün içmesi öğreniliyor, dumanından, halkalar yapılıp üfleniyordu.

Sonraları tütünün, paraları boşa savurmak olduğu tartışması başladı. 1605 senesinde Oxford Üniversitesi’nde kralın da katıldığı felsefi bir toplantı oluşturuldu. Kral’ın kendisi de söz aldı ve tütünün medeni ülkelerde bulunmadığını, barbarlara özgü olduğunu dile getirdi. Üniversite profesörlerinden olan Doktor Cheynell ise, ağzında ki piposu ile kürsüye çıkarak, kahkahalar arasında tütünün faydalarını anlattı.

sigaranın tarihi

1619 yılında tütün ekimi yasaklandı. Virginia’da altın bulamayıp tütün yetiştirmeye başlayan göçmenler, kralın İspanyollarla işbirliği yaptığını düşünmeye başlıyor, tütün taşıyan İspanyol gemileri yağmalanıp ganimetler İngiltere ülkesine satılıyordu. 1625 yılında, yeni kral ithal tütünden vergi alma kararını aldı. 1643 yılında tütün tekeli ihaleye çıkarılarak ekimi serbest oldu ve vergiler yükseltildi.

Tütün İtalya ülkesine 1615 senesinde girdi ve Venedik’te 1622’de olmak üzere şehir devletlerinde vergiye tabi oldu. Otuz Yıl Savaşları tütünün yayılmasında büyük bir etken oldu. İsveçliler tütünün varlığını 1630 yılında savaşa katılarak öğrendiler. Savaşın sonunda “bir kısmı tütünü içer, bir kısmı yer, bazıları burnuna çekerdi. Her biri tütünün neden kullandığım ve niye kendisine iyi geldiğini söylemeyi iyi bilir. Bir kısmının gözlerine kuvvet verir, diğerinin dimağını açar, diş ağrısını, kulak uğultusunu def eder, uykusuzluğu, susuzluğu önler…” diye yazan Alman yazar Grimmelshausen tütünün ne derece yayıldığına tanıklık ediyordu.

Lakin savaştan sonra, tütüne yasak dönemi getirildi. Alman şehirlerinin bir çoğunda tütün satışı yasaklandı. Eczane dışında satışına ve kullanılmasına karşı cezalar verildi. Bu yasak 1634 yılında Rusya’ya da getirildi; tütün içenlerin burnu yarılıyor, kırbaçlanıyorlar ve mal varlıklarına el konuluyordu.

Tütünü Osmanlı topraklarına 16. yüzyılın son yıllarında Cenevizli tüccarlar getirdi. Garip gelse de, Cenevizliler tütünü bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan bir çeşit ilaç olarak tanıtmışlardı. Bu sayede kısa sürede, sağlıklı kalmak isteyen herkes çubuk sahibi oldu! İçiciliğin ardından üreticiliğe geçiş de fazla uzun sürmedi. Osmanlı topraklarında tütün tarımı ilk olarak Makedonya, Kırcaali, Yenice’de; Anadolu’da ise Bursa, Avunya, Söke, Foça ve Akhisar’da başladı. Anadolu toprağına çok iyi uyum sağlayınca da uluslararası pazarlarda “Türk Tütünü” ya da “Şark/Oriental Tütünü” (Turkish/Oriental tobacco) ismiyle en çok aranan tütün türlerinden biri oluverdi.

Tütün düşmanı IV. Murat’ın İran seferi ile tütün bu ülkeye de girdi. Şah da tütün içmenin cezasını idam olarak belirledi. Portekizliler tütünü Hindistan, Filipinler, Çin ve Japonya’ya taşımışlardı. Yasaklamalar da başladı. Tütün Çin’e 1567’de girdi, 1641’de yasaklandı. Lakin 1644 yılı Mançu işgalinden sonra yasak unutuldu. Japonya tütünle 1596’da tanıştı, yasak 1607’de geldi ve 1625’de pirinç ve sebze yetiştirilen yerler dışında ekimi serbest bırakıldı. 1630’tan sonra ise, gelen misafire tütün ikram etmemek ayıp sayılmaya başlamıştı.

İtalya’da tütünün günah olup olmadığı konusu tartışıldı. Papazlar kürsüde tütün içiyorlar, ayin boyunca cemaat aksırıp tıksırıyordu. 1642 yılında papalık tütün içmeyi yasakladı. Lakin bu yasağın, bu konuda soru soran Seville kiliseleri için olduğu dile getirildi. 1650’de ikinci yasak kararı geldi; bunun da St. Pierre Kilisesi için getirilmiş olduğu söylendi. İtalya’da günah ve yasak tartışmaları 1655’de tütün tekeli şarap tekeliyle birlikte ihaleye çıkarılana dek devam etti.

piponun tarihi

Tütün tekellerinin kurulması ile birlikte yasaklar kalkmaya başladı. Büyük Petro İngiltere’de tütüne alışmıştı, din adamlarının günah kararına karşı zevkle tütün içiyordu; 1698’de İngiltere ile tütün anlaşması yaptı ve tekel hakkını Mençikov’a verdi. Alman devletleri dışında tütün artık yasak değildi. Silahdar Fındıklık Mehmed Ağa, 1687 senesinde, hazine sıkıntı içinde olduğundan içki emanetinin yeniden kurulduğunu, meyhanelerin açıldığını ve tütüne de izin çıkarılarak gümrük konduğunu yazmıştır. Tütüncülerin esnaf loncası halinde örgütlenmesi durumuda 1725 senesinde olmuştur. Bu dönemde yeni bir moda başladı. Soylular artık pipo içmiyor, enfiye çekiyorlardı. Dumanı başkasının yüzüne gözüne üflemek artık ayıp olmuştu. Osmanlı üst sınıfları da enfiyeye başlamıştı, yolda birbirine rastlayan tiryakiler hemen enfiye kutularını çıkarıp ikram ediyorlar, buna da “kaldırım sohbeti” diyorlardı. Esrarı kabaktan içmeye alışkın Ortadoğulular ise bu yöntemi geliştirerek, günümüzde bilinen nargileyi içmeye başlamışlardı.

18. yüzyılın sonuna doğru Amerika’dan puro alışkanlığı geldi. İspanya’dan İngiltere ve Fransa’ya yayılışı da yine savaş yoluyla oldu. 1788 yılında Hamburg’da ilk puro fabrikası İspanya örneğine göre kuruldu. Napolyon seferleri ise Avrupa’da tütünün girmediği yer bırakmadı. Savaştan sonra Almanya’da tütüne yine yasak getirildi. 1830 yılı devriminde ki istekler arasında, tütünün serbest olması da vardı. Tütün içmek devrimcilik ile özdeşleşmişti. Almanya’da tütün içme yasağının kaldırılmasında İtalya- Avusturya mücadelesi de etken oldu. İtalyan milliyetçiler tütün boykotu uyguluyor, tütün içeni Avusturya casusu ilan ediyorlardı. 1847’de İtalyanlar ile Avusturya askerleri arasında çatışmalar başladı. Bütün Avrupa’yı saran 1848 Devrimi, tütün serbestliğini de getirdi. 25 Mart 1848’de, Berlin’de ki “şehir merkezinde ve civar sokaklarda, yangın tehlikesi olmayan yerlerde” tütün içme yasağı kaldırıldı.

1853 Kırım Savaşı sigaranın yayılmasında en büyük etken oldu. Sigara İspanya’ya Brezilya’dan gelmiş, 1844’de Fransa’da üretimi başlamıştı. Kırım’da İngiltere, Fransa, Osmanlı orduları ilk kez bu çapta sigara tüketilen bir ortam oluşturdular. Savaştan sonra sigara alışkanlığı yayıldı ve birçok devlet puroyla rekabet edebilmek için iyi tütün ve sigara kağıdı kullanımına önem vermeye başladı. Birinci Dünya Savaşı başladığında sigara birincil asker ihtiyaçları içerisine girmişti.

Tütün ilk kez pipo ile öğrenilmişti. Pipo içmek bol dumanlı, bol araç gereç ve zaman gerektiren bir eylem idi. Kadınların tütün kullanmasının söz konusu olmadığı bu dönemde, erkeklerin buluştuklarında pipo içmeleri için ayrı salonlar lüzum ediyordu. Puro 19. yüzyılda bu aristokrat biçimine karşı halkın seçeneği olarak yayıldı. Ama ne öğrenci beş dakika teneffüste tuvalette puro içebilir, ne de makine başındaki işçi purosunun külünü ne zaman dökeceğini kollayabilirdi. Sigara, tütün bu kesimlere ulaşmaya başladığında etkili oldu. Bunların ara biçimleri enfiye ve ağızlıktı.

  Üst sınıfların tercih ettiği enfiye, pipo kadar donanım ve titizlik gerektiriyordu, en önemli özelliği bayanlarla birlikte içilebilmesi ve mekân sorununu geçebilmesi idi. Enfiye kutusu, yelpaze ve mendil süslü aristokratlara yakışıyordu. Sonunda dört biçimi de seçme imkanı doğduğunda, sigara 6-7 dakikalık bir soluklanma fırsatı imkanı vermesi ile sıradan insanların, puro işadamlarının, pipo ise kişisel özelliklere sahip olma iddiasını barındıran kişilerin, sanatçıların simgesi oldu. Kadınların pipo veya puro içmeleri bugün bile tuhaf karşılanan bir görüntü iken, uzun süre ağızlık, bir kadının görüntüsüyle ilgilenmesi, kendisine yakışanı bilip seçmesinin simgesi, sigara ile pipo arası bir seçkinliği temsil görevini yürüttü. 

tütünün tarihi

Reji İdaresi Tütün Gelirlerine El Koyuyor

Tobacco enemy IV. With Murat’s expedition to Iran, tobacco also entered this country. The Shah determined the penalty for smoking tobacco as death. The Portuguese had brought tobacco to India, the Philippines, China, and Japan. Prohibitions have also begun. Tobacco entered China in 1567, banned in 1641. However, after the Manchu invasion of 1644, the ban was forgotten. Japan introduced tobacco in 1596, the ban came in 1607, and its cultivation was allowed in 1625 except where rice and vegetables were grown. After 1630, it was considered a shame not to offer tobacco to the guests.

In Italy, the issue of whether tobacco is a sin or not has been debated. The priests smoked tobacco on the pulpit, and the congregation sneezed and sneezed during the service. In 1642 the papacy outlawed tobacco smoking. However, it was stated that this ban was for the churches of Seville who asked questions about this issue. The second prohibition came in 1650; that’s St. It is said that it was brought for the St. Pierre Church. In Italy, the discussion of sin and prohibition continued until 1655, when the tobacco monopoly was put out to tender along with the wine monopoly.

the history of the pipe

With the establishment of tobacco monopolies, prohibitions began to be lifted. Peter the Great was accustomed to tobacco in England, smoking tobacco with pleasure against the sinful judgment of the clergy; In 1698, he made a tobacco agreement with England and gave the monopoly right to Menchikov. Except in the German states, tobacco was no longer banned. Silahdar Fındıklık Mehmed Ağa wrote that in 1687, because the treasury was in trouble, the liquor trust was re-established, taverns were opened, and tobacco was allowed and customs were imposed. It was in 1725 that tobacconists were organized as craftsmen’s guilds. During this period, a new fashion began. The nobles no longer smoke pipes, they take snuff. It was now a shame to blow the smoke into someone else’s face. The Ottoman upper classes also started to take snuff, and smokers who came across each other on the road immediately took out their snuff boxes and offered them, calling it “sidewalk chat”. Middle Easterners, who were accustomed to smoking cannabis from zucchini, developed this method and started to smoke the hookah known today.

Towards the end of the 18th century, the habit of cigars came from America. Its spread from Spain to England and France was also through war. In 1788, the first cigar factory was established in Hamburg, following the example of Spain. Napoleon’s campaigns did not leave a place in Europe where tobacco did not enter. After the war, tobacco was banned again in Germany. Among the demands of the revolution of 1830 was the liberalization of tobacco. Smoking tobacco became synonymous with revolutionism. The Italian-Austrian struggle was also a factor in the abolition of the tobacco smoking ban in Germany. Italian nationalists were implementing a tobacco boycott, declaring tobacco smokers an Austrian spy. In 1847, clashes broke out between Italians and Austrian soldiers. The 1848 Revolution, which engulfed the whole of Europe, also brought tobacco freedom. On March 25, 1848, the ban on smoking “in the city center and in the surrounding streets, in non-fire-hazardous places” in Berlin was lifted.

The Crimean War of 1853 was the biggest factor in the spread of smoking. Cigarettes came to Spain from Brazil, and their production began in France in 1844. For the first time in Crimea, the armies of England, France and the Ottoman Empire created an environment where cigarettes were consumed on this scale. After the war, the habit of smoking spread, and many states began to emphasize the use of good tobacco and cigarette paper to compete with cigars. When the First World War began, cigarettes became one of the primary military needs.

Tobacco was first learned with a pipe. Smoking a pipe was an action that required lots of smoke, tools and time. In this period, when women were not allowed to use tobacco, separate halls were needed for men to smoke pipes when they met. The cigar spread in the 19th century as a popular choice against this aristocratic form. But the student could neither smoke a cigar in the toilet for five minutes during recess, nor watch when the worker at the machine would spill the ash from his cigar. Cigarettes became effective when tobacco began to reach these segments. Their intermediate forms were snuff and mouthpiece.

  The snuff, which was preferred by the upper classes, required equipment and meticulousness as much as a pipe, the most important feature of which was that it could be smoked with women and that it could overcome the problem of space. The snuffbox, fan, and handkerchief were adorned aristocrats. When it was finally possible to choose all four forms, the cigarette became the symbol of ordinary people, cigars became the symbol of businessmen, and the pipe became the symbol of artists and artists, with the opportunity to take a breather for 6-7 minutes. While it is a strange sight for women to smoke pipes or cigars, the mouthpiece for a long time served as a symbol of a woman’s interest in her image, knowing and choosing what suits her, representing a distinction between a cigarette and a pipe.

Regie Administration Seizes Tobacco Revenues

However, it was not easy to reach today’s cigarette pack, especially in Turkey.